De Artiest als Canvas (2020)
Commissioned by Youngworks
Stel jij mag zelf bepalen hoe je wordt geportretteerd. Waar leg je de nadruk op, wat bedek je juist? ‘De artiest als canvas’ is een experiment waarin Seb Koudijzer zes artistieke jongeren uit Rotterdam vast legde. Hierbij maakte hij niet zelf de eindselectie van de beelden, dat deden de gefotografeerde jongeren zelf, in alle vrijheid.
Het zelfbeeld van jongeren is, vergeleken met dat van ouderen, extreem veranderlijk. Ze zitten midden in de formatieve jaren: de periode waarin de fundamentele basis wordt gelegd van de set van waarde, ideeën en overtuigingen waar ze de rest van hun leven op voortbouwen. Om tot die set te komen experimenteren ze met verschillende identiteiten: zo kan je op je 15e bijvoorbeeld obsessief bezig zijn met basketbal en hiphop. Terwijl je op je 18e geen bal meer aanraakt en enkel en alleen wilt surfen. Met uiteraard een volledig transformatie in garderobe en muzieksmaak als gevolg.
Het veranderlijke zelfbeeld van jongeren krijgt vorm in interactie met hun omgeving. Je kunt tenslotte alleen experimenteren met dat wat jou wordt aangereikt: wat je niet kent, kun je ook niet kiezen. Bij het denken over onszelf verhouden we ons daarom altijd tot anderen, tot hun visie op de wereld en tot hun ideeën over ons. We kunnen niet naar onszelf kijken zonder de ander te gebruiken als een spiegel. Ook als ze er niet zijn, bekijken we onszelf mede door hun ogen.
Het werk van Sebastian Koudijzer gaat over de behoefte van jongeren om te bepalen wie ze écht zijn, los van hun omgeving. Een uitdagend vraagstuk waar jongeren zich tijdens hun formatieve jaren intensief in vast bijten. De portretserie toont de moeizame verhouding tussen het zelfbeeld van jongeren als een sociaal construct en hun streven om een onafhankelijk, authentiek individu te zijn. Wij, als publiek, worden gedwongen om hen door hun eigen ogen te bekijken. Een opdracht waarbij we onmogelijk onze vormende rol als ‘de ander’ kunnen loslaten. Als kijker verwachten we tegen beter weten in door te dringen tot wie de geportretteerde jongeren ‘echt’ zijn, terwijl we met onze blik juist allerlei verwachtingen en ideeën aan de jongere opleggen. Het streven naar een duidelijk, stabiel zelfbeeld is hiermee niet alleen de worsteling van de in beeld gebrachte jongeren, maar net zo goed de worsteling van ons als publiek.
tekst: Rutger van den Berg